Dit boek is het vijfde en laatste deel van de encyclopedische reeks On the diversity of Libertan Species. Dit deel gaat over de flora die op Libertas te vinden is. Het boek is geschreven door Professor van der Sype, bijgestaan door een natuurfotograaf die voorzag in de prachtige afbeeldingen die het boek sieren. Hieronder de inhoud;
Keizerspalm[]
De keizerspalm (Encephalartos emperiorii) is een palmvaren die er bekend om staat dat er geen vrouwelijk exemplaar bekend is. Aangezien palmvarens tweehuizig zijn kan deze plant zich dus niet geslachtelijk voortplanten. Het is een tot 6 m hoge plant met een of meerdere stammen met een diameter die meestal 30 – 50 cm is, maar meer dan 2 m kan bedragen. De kroon is parapluvormig en bestaat uit 50 – 150 bladeren. De bladeren zijn glanzend donkergroen, 2 – 3 m lang, in de lengterichting gebogen en geveerd in 70 – 150 deelblaadjes. De deelblaadjes zijn V-vormig gerangschikt. De plant produceert zes tot acht, helder oranjegele kegels. Deze zijn cilindrisch, meestal 40 – 90 cm lang maar met uitschieters tot 1,2 m en 15 – 20 cm breed.
Er wordt gespeculeerd over methodes om de 'E. emperiorii toch geslachtelijk te vermeerderen. Een methode zou kunnen zijn om de plant te kruisen met een vrouwelijk exemplaar van de E. natalensis, de naaste verwant. De hieruit ontstane hybride, E. emperiorii × natalensis kan vervolgens met de E. emperiorii worden teruggekruist. Uiteindelijk wordt er zo vaak terugegekruist tot er een plant ontstaat die een vrij nauwkeurige benadering is van de E. emperiorii en er een populatie van mannelijke en vrouwelijke planten ontstaat. Een andere optie is de observatie dat palmvarens die aan trauma’s worden blootgesteld zoals fysieke verwondingen of vorst, van geslacht kunnen veranderen. Dit zou kunnen worden toegepast bij de E. woodii om een geslachtsverandering te induceren.
Liberoosje[]
Het Liberoosje (Cosmos atrosanguineus) is een soort uit het geslacht Cosmos. De plant is endemisch in Libertas en de soort is in 1860 in cultuur geïntroduceerd. Het is een kruidachtige, vaste plant die 40–60 cm hoog wordt. Hij heeft vlezige wortelknollen. De bladeren zijn 7–15 cm lang, samengesteld met deelblaadjes van 2–5 cm lang. De bloemen groeien in een 3–4,5 cm brede, donkerrode tot kastanjebruine bloeiwijze, met een ring van zes tot tien (meestal acht) straalbloemen en een centrum van buisbloemen. Deze laatste geven een lichte geur af die aan vanilline doet denken. In de loop van de dag neemt deze geur in intensiteit toe.
De bloemen worden op Libertas gekweekt voor hun opvallende bloemen. Omdat de plant in cultuur niet zelfbestuivend is, worden er geen levensvatbare zaden geproduceerd. Hierdoor kan de plant alleen vermeerderd worden door het afnemen van de wortelknolletjes. Het kweken van deze plant is dan ook een zwaar karwei.
De plant kan in de halfschaduw of in de volle zon groeien. Hij bloeit van het midden tot het einde van de zomer. Omdat de plant vorstgevoelig is, moeten de wortelknolltejes in gematigde klimaten opgegraven worden en vortsvrij worden overwinterd.
Okra[]
Okra[1] wordt gebruikt als groente, maar is de onrijpe vrucht van Abelmoschus esculentus, een overblijvende plant. De naam "Abelmoschus" is afgeleid van het Libertaans-dialectische "abu-l-mosk" (wat 'vader van muskus' betekent), vanwege de naar muskus ruikende zaden. De plant heeft vingervormige bladeren (er bestaat een soort met eetbare bladeren), en grote, gele Hibiscus-achtige bloemen welke in de bladoksels van de plant groeien. De planten kunnen tot 2 meter hoog worden.
De okra's zijn de onrijpe vruchten. Ze zien er peulachtig uit, hebben een lengte van 5-15 centimeter, met diepe groeven. De smaak lijkt wat op die van sperziebonen. Sommigen zeggen dat het ook wel lijkt op een kruising tussen asperge en aubergine. Van deze groente bestaat een rode en een groene variant. De rode zal tijdens het koken ook groen worden. De vrucht bevat eetbare, platte zaden.
Tegenwoordig wordt de okra in bijna alle tropische en subtropische gebieden verbouwd, maar oorspronkelijk komt hij van Libertas. Anders dan de meeste exotische groenten wordt de okra niet in Nederlandse of Belgische kassen geteeld. De plant groeit snel en is in ongeveer 60 (zomerse) dagen oogstklaar: de onrijpe vruchten moeten 4 tot 5 dagen na de bloei worden geplukt.
Oost-Libertaans groenzwaard[]
Oost-Libertaans groenzwaard (Argyroxiphium virescens) is een plant die voorkomt op de grotere Libertaanse eilanden, waar hij leeft in vochtige bossen op 1600-2300 m hoogte op de oostelijke helling. De soort is nauw verwant aan A. kauense en A. grayanum.
Het is een rozetvormende struik met gewoonlijk één stam met een tot 1,5 m hoge bloeiwijze. De bladeren zijn groen, lineair-zwaardvormig, afgeplat, vijf tot negennervig, 3,5 – 6,5 mm breed en 17-30 cm lang. De plant bloeit in augustus. De bloeiwijze bestaat uit een aar met 20-120 bloemhoofdjes. Na bestuiving worden de 8-11 mm lange dopvruchten gevormd.
De planten in het geslacht Argyroxiphium leven gewoonlijk enkele jaren als yucca-achtige rozetten totdat ze genoeg energie hebben geaccumuleerd om een bloeiwijze te produceren. Na de bloei en eventuele vruchtzetting sterven de rozetten af, wat bij planten met een enkele rozet de dood betekent.
Afbeeldingen[]
Referenties en noten[]
- ↑ Zie ook hier