De president was tussen 1860 en 2012 het staatshoofd van de Republiek Libertas. De eerste president van Libertas was Joseph Boskerk die een einde maakte aan het Koninkrijk Libertas. In 2012 werd de monarchie heringevoerd. Dirk Vantichelt was de laatste president.
Van de Libertaanse Revolutie tot de staatshervorming van 1948 was Libertas een presidentiële republiek met een presidentieel systeem; de president was de machtigste politicus van het land, maar was enkel staatshoofd en niet regeringsleider. Deze rol bleef in handen van de eerste minister. Na 1948 was de functie van president voornamelijk ceremonieel; de uitvoerende macht lag immers bij de regering onder leiding van de eerste minister. Libertas was vanaf dan een parlementaire republiek.
Geschiedenis[]
Voor 1948[]
Joseph Boskerk, de eerste president van Libertas.
De functie van president werd tijdens de Libertaanse Revolutie in het leven geroepen. Op 10 november 1859 trad Koning Rubeus II af. Het vernieuwde Parlement riep de leider van de republikeinse opstandelingen, Joseph Boskerk, uit tot de eerste president van de pas ingerichte Republiek Libertas. Boskerk zou deze functie tot 27 januari 1860 bekleden. In deze periode gaf het Parlement hem beperkte bevoegdheden als staatshoofd én regeringsleider. Op deze manier konden de parlementsleden gemakkelijk een Grondwet opstellen en de eerste presidentsverkiezingen van 31 januari 1860 organiseren. Boskerk won deze verkiezingen overtuigend. Voor de eerste georganiseerde presidentsverkiezingen kon iedereen zich kandidaat stellen, ongeacht politieke fractie of partij.
Het Parlement besloot om de ambtstermijn van een president op vier jaar vast te leggen. Vanaf 1860 genoot de president meer macht. Hij was de machtigste politicus van Libertas en kon de eerste minister benoemen en ontslaan. Deze eerste minister en zijn regering moesten dan ook verantwoording aan de president afleggen. Bijgevolg was de president co-regeringsleider.
Bij de verkiezingen van 1864 werd de regel ingevoerd die voorschrijft dat elke politieke fractie of partij slechts een kandidaat naar voren mag schuiven. Interne verkiezingen binnen de partijen moeten uitmaken welke kandidaat elke partij zou vertegenwoordigen.
De president benoemde dus de eerste minister, maar vaak hing deze benoeming ook af van de verkiezingsuitslagen van het Parlement. Vaak waren een president en een eerste minister van verschillende signatuur gedwongen samen te werken.
De eerste president van de Liberale Partij was Jacob Veltman (1868-1872), van de Christelijke Partij was Hendrik Waterman (1772-1876) en van de Socialistische Partij was Jon Udink (1911-1920).
Na 1948[]
De staatshervorming van 1948 wijzigde het politieke landschap van Libertas ingrijpend. De functie van president was niet langer de belangrijkste van het land. Voortaan moest de eerste minister als hoofd van de regering niet langer rechtstreekse verantwoording afleggen aan de president, maar aan het Parlement. Het ambt van president was een ceremoniële post. De liberaal Hendrik De Prins was de laatste president met veel macht, ook al was deze in praktijk nauwelijks zichtbaar tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Ook de verkiezingen werden in 1948 hervormd. Deze werden vanaf nu in twee rondes georganiseerd. Indien geen enkele kandidaat een absolute meerderheid behaalde, dan werd een tweede stemronde georganiseerd waarin enkel de twee kandidaten met de meeste stemmen in de eerste ronde mochten deelnemen. De winnaar van de tweede ronde werd president van Libertas. De verkiezingen vielen niet altijd samen met die van het Parlement. Bijgevolg waren president en eerste minister vaak van een verschillende politieke partij afkomstig. In de praktijk zorgde dit niet voor veel moeilijkheden aangezien de president slechts een ceremoniële rol had en geen bevoegdheid om de eerste minister te ontslaan had.
In 1984 werd Alida Scholten als eerste vrouwelijk staatshoofd van Libertas verkozen. In 1996 werd Martijn Van der Putten als eerste neutrale politicus als president verkozen. Hij was op dat moment echter wel lid van de partij Libertas Praktisch.
De staatshervorming van 2012 maakte een einde aan de functie van president. In een referendum besliste de meerderheid van de Libertaanse burgers om de republiek door de monarchie te vervangen. Dirk Vantichelt, die in januari 2008 als president was verkozen, mocht deze functie ook na januari 2012 bekleden. Op 24 maart 2012, de nationale feestdag van Libertas, besteeg Hendrik Holten de troon van het nieuwe Koninkrijk Libertas. De bevoegdheden van de president werden grotendeels overgedragen aan de monarch. De bepalingen in de Grondwet omtrent het presidentschap werden vervangen door regels inzake troonopvolging en de monarchie.
Lijst[]
De gekleurde rijen in de lijst staan voor de politieke fracties en partijen in het Parlement:
| Republikeinen | |
| Christelijke Partij/ChristenUnie/ChristenPartij | |
| Liberale Partij/Democratische Partij | |
| Socialistische Partij/Sociaal Libertas | |
| Neutraal |
| # | Naam | Verkiezing | Start | Einde | Portret | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Joseph Boskerk | 1860 1864 |
10 november 1859 | 27 januari 1860 |
| |
| 30 januari 1860 | 2 februari 1868 | |||||
| 2 | Jacob Veltman | 1868 | 2 februari 1868 | 4 februari 1872 | 
| |
| 3 | Hendrik Waterman | 1872 | 4 februari 1872 | 6 februari 1876 | 
| |
| 4 | Gerhard Hendriksen | 1876 1880 |
6 februari 1876 | 3 februari 1884 | 
| |
| 5 | Louis Van Dinter | 1884 1888 |
3 februari 1884 | 7 februari 1892 | ||
| 6 | Nicolaas Hassel | 1892 | 7 februari 1892 | 19 april 1894 | ||
| - | Petrus Veldhuis | 19 april 1894 | 6 mei 1894 | |||
| 7 | Reginald Van Ghent | 1894 | 6 mei 1894 | 1 mei 1898 | ||
| 8 | Adriaan Visscher | 1898 1902 1906 |
1 mei 1898 | 12 december 1907 | ||
| - | Zacharius Vermeulen | 12 december 1907 | 2 februari 1908 | |||
| 9 | August De Coster | 1908 | 2 februari 1908 | 2 november 1911 | ||
| - | Jon Udink | 2 november 1911 | 4 februari 1912 | |||
| 10 | 1912 1916 |
4 februari 1912 | 1 februari 1920 | |||
| 11 | Andreas Brandt | 1920 | 1 februari 1920 | 3 februari 1924 | ||
| 12 | Cristian Van Zuylen | 1924 | 3 februari 1924 | 5 februari 1928 | ||
| 13 | Andreas Brandt | 1928 | 5 februari 1928 | 7 februari 1932 | ||
| 14 | Antoon Ekenstein | 1932 | 7 februari 1932 | 2 februari 1936 | 
| |
| 15 | James Geleyns | 1936 | 2 februari 1936 | 4 februari 1940 | 
| |
| 16 | Hendrik De Prins | 1940 1944 |
4 februari 1940 | 1 februari 1948 | ||
| Staatshervorming van 1948 | ||||||
| 17 | Ambroos Van Zuylen | 1948 1952 |
1 februari 1948 | 5 februari 1956 | ||
| 18 | Bernhard Steinbach | 1956 | 5 februari 1956 | 7 februari 1960 | ||
| 19 | Petrus Verdijk | 1960 | 7 februari 1960 | 2 februari 1964 | ||
| 20 | François Koch | 1964 | 2 februari 1964 | 4 februari 1968 | ||
| 21 | Wim Nobels | 1968 1972 |
4 februari 1968 | 28 september 1974 | ||
| - | Robert Weteringh | 28 september 1974 | 1 december 1974 | |||
| 22 | Isaac Goltz | 1974 IN | 1 december 1974 | 1 februari 1976 | ||
| 23 | Jacques Buoux | 1976 1980 |
1 februari 1976 | 5 februari 1984 | 
| |
| 24 | Alida Scholten | 1984 1988 |
5 februari 1984 | 2 februari 1992 | ||
| 25 | Bob Van Velthoven | 1992 | 2 februari 1992 | 4 februari 1996 | ||
| 26 | Martijn Van der Putten | 1996 | 4 februari 1996 | 6 februari 2000 | ||
| 27 | Bart Veltman | 2000 | 6 februari 2000 | 1 februari 2004 | ||
| 28 | Albert Koopman | 2004 | 1 februari 2004 | 3 februari 2008 | ||
| 29 | Dirk Vantichelt | 2008 | 3 februari 2008 | 24 maart 2012 | 
| |
Verkiezing[]
 Zie Verkiezingen in Libertas#President voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
|
Verkiezingen voor de persoon van de president werden normaliter altijd eind januari georganiseerd. Aanvankelijk liepen ze gelijk met die van het Parlement, maar door verscheidene ontbindingen van het Parlement en regeringsvallen was dit niet altijd meer het geval vanaf eind 19e eeuw. Doordat sommige presidenten niet hun volledige ambtstermijn bekleedden, werden niet alle presidentsverkiezingen eind januari georganiseerd. Na 1948 was dit wel het geval; de verkiezingen vonden plaats in de eerste week van het jaar en de nieuwe president legde de eed af op de eerste zondag van februari.
De presidentsverkiezingen werden geregeld door hoofdstuk I van titel II van de Grondwet. Een president mocht een onbeperkt aantal keren herverkozen worden. In totaal werden tussen 1860 en 2008 40 presidentsverkiezingen georganiseerd.
Voor 1948[]
Bij de eerste presidentsverkiezing van 1860 mocht iedereen zich kandidaat stellen; er waren immers nog een officiële partijen. In 1864 werd de regel ingevoerd die voorschrijft dat elke fractie of partij slechts één kandidaat naar voren mag schuiven. Interne verkiezingen binnen deze fracties en partijen voorafgaand aan de echte presidentsverkiezingen moeten uitmaken welke persoon de partij zal vertegenwoordigen. Vervolgens vonden nationale verkiezingen plaats door middel van een rechtstreekse stemming waarbij het land niet in kieskringen werd opgedeeld, maar waarbij de kandidaat met het hoogste aantal stemmen rechtstreeks werd benoemd als president.
De interne verkiezingen (zowel voor als na 1948) werden ook vaak voorverkiezingen genoemd. Traditioneel gezien vonden deze plaats een jaar voor de feitelijke presidentsverkiezingen, maar elke partij was vrij dit te bepalen.
Na 1948[]
Na de staatshervorming van 1948 bleef het systeem van presidentsverkiezingen hetzelfde, maar er werd een verandering ingevoerd. Na 1948 kenden de Libertaanse presidentsverkiezingen immers een twee ronde waarbij na de eerste ronde slechts twee kandidaten overbleven. Dit gebeurde slechts indien geen enkele kandidaat na de eerste ronde een absolute meerderheid behaalde, maar in praktijk haalde geen enkele kandidaat na de eerste ronde de nodige meerderheid en werd dus altijd een tweede ronde georganiseerd. De kandidaat die in de tweede ronde het hoogst aantal stemmen binnenhaalde, werd president.
Bevoegdheden[]
 |
Werk in uitvoering: Aan deze pagina wordt momenteel druk gewerkt of zal druk gewerkt worden This page is currently under construction |
 |
Afzetting[]
|
Werk in uitvoering: Aan deze pagina wordt momenteel druk gewerkt of zal druk gewerkt worden This page is currently under construction |
|
Residenties en administratie[]
De president had residentie in het voormalige Koninklijke Paleis in het centrum van Wikistad. Voor de Libertaanse Revolutie was dit de hoofdwoning van de koninklijke familie. Bij de herinvoering van de monarchie in 2012 kreeg het paleis zijn oorspronkelijke koninklijke functie weer toegewezen.
Ook de administratie van de president bevond zich in het Presidentieel Paleis te Wikistad. Dit was niet alleen de woning, maar ook de werkplaats van het staatshoofd. De president ontving er binnen- en buitenlandse hoogfunctiebekleders. Hiervoor gebruikte de presidentiële administratie ook het kasteel Hendrikstad nabij het dorp Hendrikstad in Doveburcht. Dit kasteel diende voor topoverleg tussen politici en als ontmoetingsplaats voor buitenlandse gasten.